• Usprawnianie narządów artykulacyjnych

        • Co to są narządy artykulacyjne?

          Chciałabym  wyjaśnić prostymi słowami termin „narządy artykulacyjne” (inaczej „aparat mowy”), który jest nagminnie stosowany przez logopedów, pediatrów i innych specjalistów.

          Otóż narządy artykulacyjne i aparat mowy to nic innego jak:

          • wargi,

          • język,

          • zęby,

          • podniebienie twarde,

          • podniebienie miękkie.

          Dzięki prawidłowej budowie i sprawności tych pięciu elementów jesteśmy w stanie mówić pojedyncze głoski i łączyć je w wyrazy, a następnie zdania i w ten sposób możemy czynnie porozumiewać się z naszym rozmówcą.

           

          Ćwiczenia usprawniające narządy mowy

          Odpowiedni poziom sprawności narządów artykulacyjnych, głównie języka, warg i podniebienia, warunkuje prawidłową wymowę głosek. Gimnastyka aparatu mowy jest istotnym krokiem w celu osiągnięcia tej ważnej sprawności. Można ją prowadzić w formie zabawy. Powtarzajmy proste ćwiczenia przechodząc do coraz trudniejszych. Sprawmy, aby dziecko odczuwało radość i zadowolenie. Niech będzie to czas dobrej zabawy. Nie krytykujmy, ani nie zmuszajmy do ćwiczeń. Czas trwania i liczbę powtórzeń należy dostosować do indywidualnych potrzeb oraz możliwości dziecka.

           

          Ćwiczenia warg:

          • Cmokanie i parskanie (wprawianie warg w drganie)

          • Wymawianie na przemian "a" - "o" lub "e" - "o" przy maksymalnym oddaleniu od siebie górnej i dolnej wargi

          • Oddalanie od siebie kącików ust, jak przy "i"

          • Zbliżanie do siebie kącików ust (ściąganie warg) jak przy "u"

          • Wargi wysunąć do przodu, ściągnąć je (jak przy gwizdaniu) i przesuwać w kąciki ust: w prawo, w lewo, a następnie wykonywać nimi ruchy okrężne

          • Masowanie warg zębami (górnymi dolnej wargi i odwrotnie)

          • Nadymać policzki przy zwartych wargach

          • Nadymać policzki i zatrzymać powietrze w jamie ustnej na około 4 -5 sekund, następnie oddychać przez nos bez zmiany położenia warg i policzków

          • Nadymać policzki na zmianę lewy i prawy, przesuwać powietrze z jednej strony jamy ustnej do drugiej przy zwartych wargach

          • Wciągać policzki do jamy ustnej (policzki ściśle przylegają do łuków zębowych, wargi tworzą zajęczy pyszczek)

          • Przy zwartych szczękach i wargach odciągać na przemian kąciki ust na boki

          • Przy zaciśniętych zębach zwierać i rozwierać wargi (zwarcie ma być silne, rozwarcie możliwie największe)

          Ćwiczenia języka:

          • Dotykanie czubkiem języka na zmianę do górnych zębów, a następnie do górnej wargi przy maksymalnym opuszczeniu szczęki dolnej

          • Oblizywanie dolnej i górnej wargi (zlizywanie masy czekoladowej, budyniu)

          • Język w kształcie grota wykonuje poziome ruchy wahadłowe od jednego do drugiego kącika ust

          • Ruchy koliste języka w prawo i w lewo wewnątrz jamy ustnej

          • Oblizywanie lub "odliczanie" zębów i zewnętrznej powierzchni dziąseł pod wargami

          • Żuć język, udawać ssanie cukierka

          Ćwiczenia usprawniające podniebienie miękkie:

          • Płukanie gardła ciepłą wodą (to ćwiczenie pomaga uzyskać dźwięki "k" i "g")

          • Wywołanie ziewania przy nisko opuszczonej szczęce dolnej

          • Chrapanie na wdechu i wydechu

          • Głębokie oddychanie przez usta przy zatkanym nosie


          Oto kilka sprawdzonych propozycji:

          https://www.youtube.com/watch?v=WaY-RDjS9Kg

          https://www.youtube.com/watch?v=6nQUkK2Ekes

          https://www.youtube.com/watch?v=GbbM1Eouy-Y

          https://www.youtube.com/watch?v=y_knmoT79Vk

          https://www.youtube.com/watch?v=iZbLwWWJQ1w

          https://www.youtube.com/watch?v=BUCX2cJ2avo

          https://www.youtube.com/watch?v=Lod1r88h61I

          https://www.youtube.com/watch?v=CA5fc6e-eZw